ජාතිවාදියා ගේ අවසන් නවාතැන ආගම කියන්න සේ තක්කඩින් ගේ අවසන් නවාතැන මාක්ස් ගේ ක්වෝට් වී තිබේ . මාක්ස් ඒ අදහස් කිවේ කුමන සන්දර්භයක් යටතේද කියා පැහැදිලි කිරීමකින් තොරව උපුටා දැක්වීමෙන් පෙනෙන්නේ මාක්ස් සියලු ධනපති මාධ්ය වල නිදහස් වෙනුවෙන් සටන් කළ සෙයකි .
මාක්ස්ගේ මුල් කාලය සලකා බලමු .
1842 දී, 24 හැවිරිදි වියේ පසුවූ කාල් මාක්ස් තවමත් "කොමියුනිස්ට්වාදයේ පියා" නොවූ අතර, ඔහු රැඩිකල් තරුණ මාධ්යවේදියෙකු පමණක් විය. මාධ්ය නිදහස පිළිබඳ ඔහුගේ ලේඛන බිහිවූයේ පෘසියානු (Prussian) රාජ්යයේ දැඩි ඒකාධිපතිවාදයට එරෙහිව ඔහු කළ සෘජු අරගලය තුළිනි.
දැඩි පාලකයෙකු සිටි රාජ්යයක ජීවත්වූ තරුණ හෙගලියානුවාදියෙකු වූ මාක්ස් සිය ආචාර්ය උපාධිය අවසන් කිරීමෙන් පසු, හතරවන ෆ්රෙඩ්රික් විලියම් රජු විසින් පාලනය කරන ලද පෘසියාවේ සේවය කළේය. රජු මුලදී ලිබරල් ප්රතිසංස්කරණ ගැන ඉඟි කළද, රාජාණ්ඩුවේ "දේව වරම" ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා ඔහු ඉක්මනින්ම වාරණය (Censorship) දැඩි කළේය. මේ කාලයේ මාක්ස් කොලෝන් නුවර Rheinische Zeitung (රයින් පුවත්පත) හා සම්බන්ධ විය. එම කාලයේ රයින්ලන්තය පෘසියාවේ වඩාත්ම කාර්මික සහ ලිබරල් ප්රදේශය වූ අතර, එහි ප්රාදේශීය සභාව (Landtag) තම සාකච්ඡාවල වාර්තා මහජනයාට දැකීමට ඉඩ දිය යුතුද යන්න ගැන විවාද කරමින් සිටියේය. වාරණය කරන ලද මාධ්යයක් යනු මිනිස් ආත්මයේ "භයානක" විකෘතියක් බව තර්ක කිරීමට මාක්ස් මෙම විවාද වේදිකාවක් ලෙස භාවිතා කළේය.
මාක්ස් මාධ්ය නිදහස ගැන ලිවීමට හේතුමාධ්ය නිදහස පිළිබඳ මාක්ස්ගේ ස්ථාවරය ගැඹුරු දාර්ශනික එකක් විය. ඔහු මෙසේ තර්ක කළේය:
"මාධ්යය "ජනතාවගේ ඇස" ලෙස ඔහු දුටුවේය: නිදහස් මාධ්යයක් යනු "සෑම තැනකම ජනතාවගේ ආත්මයේ සුපරික්ෂාකාරී ඇස" ලෙස ඔහු සැලකීය. ඔහුට අනුව එය රජය වගකීමට බැඳ තැබීම සඳහා අත්යවශ්ය දෙයකි . වාරණයේ ඇති තර්කානුකූල දෝෂය මාක්ස් පෙන්වා දුන්නේය: පෘසියානු රජය කියා සිටියේ ජනතාව නිදහස ලැබීමට තරම් "මුහුකුරා ගොස් නැති" බවයි, නමුත් ඔවුන් එම නොමේරූ තත්ත්වයේම සදාකාලිකව තබා ගැනීමට රජය වාරණය (පොලිස් ක්රමවේදයක් ලෙස) භාවිතා කළේය.
වාරණය කරන්නෙකු තීරණය කරන්නේ "අපරාධ" ගැන නොව "මතයන්" ගැන බව මාක්ස් තර්ක කළේය. එබැවින්, වාරණය කරන්නා විනිසුරුවරයෙකු නොව, මහජන මතය රාජ්යයේ පෞද්ගලික දේපළක් ලෙස සලකන "රාජ්ය අවයවයක්" පමණි.
මෙහිදී තක්කඩින් විසින් නොලියන්නේ මාක්ස් ගේ මේ සඳහනයි .
"මාධ්යයේ පළමු නිදහස වන්නේ එය වෙළඳාමක් නොවීමයි." — කාල් මාක්ස්
පෘසියානු රජය Rheinische Zeitung පුවත්පත තහනම් කළේ ඇයි?
1843 මාර්තු මාසයේදී පුවත්පත තහනම් කිරීමට ප්රධාන හේතු තුනක් බලපෑවේය:
රජුගේ යුද්ධ සන්ධානවලට පහර දීම: පෘසියානු රජුගේ සමීප මිතුරෙකු වූ රුසියාවේ පළමු වන නිකලස් සාර් රජුව විවේචනය කරමින් මාක්ස් ලිපි පළ කළේය. සාර් රජු පෞද්ගලිකවම පෘසියානු රජුට මේ ගැන පැමිණිලි කළ අතර, එය පුවත්පත වසා දැමීමට හේතු විය.
සමාජ රැඩිකල්වාදය: මාක්ස් "මොසෙල් වයින් වගා කරන්නන්ගේ දරිද්රතාවය" සහ ගැමියන් විසින් දර සොරකම් කිරීම ගැන ලිවීමට පටන් ගත්තේය. දුප්පතුන්ගේ ආර්ථික දුක්ගැහැට ගැන කතා කිරීමෙන් ඔහු "ලිබරල් දර්ශනයෙන්" ඔබ්බට ගොස් "රැඩිකල් උද්ඝෝෂණ" වෙත යොමු විය.
පුවත්පතේ අලෙවිය වැඩිවීම : මාක්ස්ගේ සංස්කරණය යටතේ පුවත්පතේ අලෙවිය සීඝ්රයෙන් ඉහළ ගියේය. පුවත්පත වැසී යනවා වෙනුවට එය ජර්මනියේ වඩාත්ම බලපෑම් සහගත රැඩිකල් හඬ බවට පත්වන බව රජය තේරුම් ගත්තේය.
රැඩිකල් වාමාංශික පුවත්පත් සම්බන්ධයෙන් පෘසියානු රජයේ ප්රවේශය නිලධාරිවාදී බියගැන්වීම් සහ සෘජු මර්දනයේ මිශ්රණයක් විය.
මුද්රණය කිරීමට පෙර සෑම පිටුවක්ම රජයේ නිලධාරියෙකුට ඉදිරිපත් කළ යුතු විය. යම් වාරණය කරන්නෙකු "මෘදු" වැඩි නම්, රජය ඔහු වෙනුවට දැඩි නිලධාරියෙකු පත් කළේය.
එසේම රජය විසින් මූල්යමය බාධා ඇති කළේය . රැඩිකල් පුවත්පත්වලට වෙළඳ දැන්වීම් පළ කිරීම රජය විසින් තහනම් කරන ලදී. ඒ ඔවුන්ගේ ආදායම් මාර්ග අහුරා දැමීමටය.
එසේම දැඩි පොලිස් ක්රියාමාර්ග ගැනීමද සිදු කරන ලදී. ලේඛකයින්ට තමන්ව ආරක්ෂා කර ගත හැකි අධිකරණ ක්රියාමාර්ග වෙනුවට, රජය නඩු විභාගයකින් තොරව පුවත්පත් වසා දැමීමට "පොලිස් බලතල" භාවිතා කළේය.මෙම අත්දැකීම මාක්ස්ගේ ජීවිතයේ හැරවුම් ලක්ෂ්යයක් විය. "තර්කානුකූල විවාද" මගින් පමණක් රාජ්යය කිසිදා ප්රතිසංස්කරණය කළ නොහැකි බව ඔහු වටහා ගත්තේය. මෙය ඔහුව පැරිසියට යාමටත්, පන්ති අරගලය සහ විප්ලවය පිළිබඳ ඔහුගේ න්යායන් වර්ධනය කිරීමටත් පොළඹවන ලදී.
මාක්ස් ගේ කොමියුනිස්ට් ප්රකාශනයෙන් පසු කාලය:
මාක්ස්ගේ පසුකාලීන දැක්මකොමියුනිස්ට් ප්රකාශනය (1848) සහ ප්රාග්ධනය (1867) ප්රකාශයට පත් කිරීමෙන් පසුවද මාක්ස් ජීවිත කාලය පුරාම මාධ්ය නිදහසේ ආරක්ෂකයෙකු ලෙස සිටියේය. නමුත් ඔහුගේ අවධානය දාර්ශනික මට්ටමේ සිට ප්රායෝගික පන්ති අරගලයේ ආයුධයක් දක්වා වර්ධනය විය.
1848 විප්ලවය සමයේදී ඔහු "නව රයින් ගැසට් පත්රය" Neue Rheinische Zeitung ආරම්භ කළේය. එහිදී ඔහු මාධ්යය දුටුවේ පාලක පන්තියට පහර දීමට කම්කරු පන්තිය භාවිතා කළ යුතු "බලකොටුවක්" ලෙසයි. මාක්ස්ගේ Neue Rheinische Zeitung (නව රයින් ගැසට් පත්රය) බලධාරීන් විසින් බලහත්කාරයෙන් වසා දැමීමට නියෝග කළ විට, 1849 මැයි 19 දින ඔහු එහි අවසාන කලාපය සම්පූර්ණයෙන්ම රතු පැහැති තීන්තෙන් මුද්රණය කළේය. මෙය මාධ්ය ඉතිහාසයේ අතිශය විප්ලවීය සහ නිර්භීත අවස්ථාවක් ලෙස සැලකේ.
රතු කලාපයේ (Red Issue) සමුගැනීමේ පණිවිඩයේ දී මාක්ස් පෘසියානු රජයට සෘජුවම අභියෝග කළේය:
"අපි අනුකම්පාව ඉල්ලන්නේ නැත, අපි ඔබෙන් අනුකම්පාව බලාපොරොත්තු වන්නේද නැත. අපේ වාරය පැමිණි විට, අපි අපේ භීෂණය (Terror) සඳහා නිදහසට කරුණු ඉදිරිපත් නොකරන්නෙමු."
මෙම ප්රකාශයෙන් මාක්ස් අදහස් කළේ රජය මාධ්ය මර්දනය කරන්නේ නම්, අනාගතයේදී ජනතාව විප්ලවීය ලෙස බලය අල්ලාගත් විට ඔවුන්ද රජය කෙරෙහි මෘදු නොවනු ඇති බවයි.
තමන් බියගැන්විය නොහැකි බව ඔහු ප්රසිද්ධියේ ප්රකාශ කළේය . පුවත්පත වසා දැමුවද, තම අදහස් ජනතාව තුළ දැනටමත් පැලපදියම් වී ඇති බව මාක්ස් පැවසීය. රජය නීතිය අවභාවිත කරමින් පුවත්පත වසා දැමූ බවත්, එය "නීති විරෝධී පියවරක්" බවත් ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.
ඔහු තම පාඨකයන්ට මෙසේ පොරොන්දු විය:"ඕනෑම තැනක සහ සෑම විටම අපගේ අවසාන වචනය මෙය වනු ඇත: කම්කරු පන්තියේ විමුක්තිය!"
මාක්ස් රතු වර්ණය කම්කරු පන්තියේ සහ විප්ලවයේ සංකේතය ලෙස භාවිතා කරමින් රජයට දැඩි විරෝධයක් පෑවේය. සිරගත වීමේ හෝ පිටුවහල් කිරීමේ අවදානම තිබියදීත්, මාක්ස් තම ස්ථාවරය පාවා නොදෙන බව මෙයින් ඔප්පු කළේය. මෙම පුවත්පත වසා දැමීමෙන් පසු මාක්ස්ට ජර්මනියෙන් පිටවීමට සිදු වූ අතර, ඔහු අවසානයේ ලන්ඩනයට ගොස් ඔහුගේ ශ්රේෂ්ඨතම කෘතිය වන "ප්රාග්ධනය" (Das Kapital) ලිවීමට පටන් ගත්තේය
මාක්ස්ගේ මෙම අත්දැකීම අපට කියා දෙන්නේ, සැබෑ මාධ්ය නිදහස යනු හුදෙක් ලිවීමට ඇති අයිතිය පමණක් නොව, පවතින අසාධාරණ පාලනයන්ට එරෙහිව බියෙන් තොරව නැගී සිටීමට ඇති අයිතිය බවයි.
"ප්රාග්ධනය" පල කිරීමෙන් පසු පුවත්පත් නිදහස අරබයා මාක්ස් ගේ දැක්ම වෙනස් විය . රජය පුවත්පත් තහනම් නොකළද, ධනේශ්වර වෙළඳපොළට මාධ්ය නිදහස විනාශ කළ හැකි බව මාක්ස් පෙන්වා දුන්නේය. ඔහු මෙය නම් කලේ වෙළඳපොල වාරණය ලෙසය . පුවත්පතක් ව්යාපාරයක් නම්, එය සැබවින්ම නිදහස් නැත. එය එහි හිමිකරුවන්ගේ සහ වෙළඳ දැන්වීම්කරුවන්ගේ වහලෙකු බවට පත්වේ. ධනේශ්වර සමාජයක "මාධ්ය නිදහස" යන්නෙන් බොහෝ විට අදහස් වන්නේ මුද්රණ යන්ත්ර මිලදී ගැනීමට සහ දුප්පතුන්ගේ හඬ යටපත් කිරීමට "පොහොසතුන්ට ඇති නිදහස" පමණක් බව මාක්ස් පැවසීය.
මේ අනුව මේ තක්කඩින්ට අමතක වී ඇත්තේ 'අරගල' නම් ඇති පුවත්පත් ආදිය ශ්රී ලංකාවේ වැසි ගියේ කෙසේද යන්න ගැනය . එසේම ලංකාවේ බොහෝ රූපවාහිනී ජාල හා පත්තරවල හිමිකම් ඇත්තේ කාටද යන්නය .
මාක්ස්ගේ මාධ්ය නිදහස පිලිබඳ අදහස් වල විකාශනය:
තරුණ මාක්ස් (1842) - දාර්ශනික අදහසක් ලෙස වාරණය යනු "ආත්මීය වහල්භාවයකි" යයි ඔහු පැවසිය .
මධ්යම කාලයේ මාක්ස් (1848) - විප්ලවවාදීයෙකු ලෙස මාධ්යය යනු රජවරුන් පෙරලා දැමීමට ජනතාව භාවිතා කරන ආයුධයකි යයි පැවසිය
පසුකාලීන මාක්ස් (1867+) -ආර්ථික පැත්තෙන් ගත කල පුවත්පතක් "ලාභය සඳහා" පවත්වාගෙන යන තාක් සැබෑ මාධ්ය නිදහසක් පැවතිය නොහැකි බව පැවසීය.
මේ අනුව අපට නිගමනය කළ හැක්කේ පසුකාලීන මාක්ස්ට අනුව, සැබෑ නිදහස් මාධ්යයක් යනු වාණිජමය නොවන—ලාභය සඳහා නොව සත්යය උදෙසා ජනතාව විසින් මෙහෙයවනු ලබන එකකි.
දැන් ඔබට මාක්ස් ගේ පාඨ උපුටා දක්වන තක්කඩියන්ගේ නිරුවත වැටහේද ?
-කොළඹ ගමයා 30/12/2028
No comments:
Post a Comment
ප්රතිචාරයට ස්තූතියි