ඉතිහාසය සහ කලාව උගනිමුද උගන්නමුද

ඉතිහාසය ගැන හොඳ උද්ධෘත පාඨ කිහිපයක් මතක් වෙනවා .  කොන්ෆියුසියස් කියල තියෙන්නේ "අතීතය ඉගෙන ගන්න, ඉන් අනාගතය තීරණය කරාවි" -කියල . චර්චිල් කියල තියෙනවා ,   "ඔබ බොහෝ ඈතට අතීතය දෙස එබී බලන සේම ඔබට අනාගතයටද  ඒ හා සමාන කාලයක් බැලීමට සිතේ" කියල.  හේගල් කියනව ,  "අපි ඉතිහාසයෙන් ඉගෙන ගන්නේ අපි ඉතිහාසයෙන් ඉගෙන නොගත්  දේ" කියල . 

මගේ ප්‍රියතම ලේඛකයෙක් වන මයිකල් ක්‍රයිටන් කියල තියනවා, "ඔබ ඉතිහාසය දන්නේ නැත්නම්, ඔබ කිසිම  දෙයක් දන්නේ නැහැ. ඔබ හරියට තමන් ගහක කොටසක් බව නොදන්නා එම ගහේම  කොළයක් වගේ "  කියා .  නැපෝලියන් බොනපාර්ට් මාර  කතාවක් කියල තියෙන්නේ. "ඉතිහාසය කියන්නේ කලින් එකඟ වෙච්ච බොරු ගොඩක්ලු" .  කාල් මාක්ස් ඉතා ප්‍රසිද්ධ ලෙස ඓතිහාසික භෞතිකවාදය ඉදිරිපත් කලේ ඉතිහාසයෙන් ණයට අරගෙනනේ .  

මම ඉතිහාසයට  සෑහෙන්න කැමැති කෙනෙක් .  රජවරු ගැන, රජ කාලේ ගැන,  යුද්ධ ගැන හොයන්න් ,  කියවන්න .  ඉතිහාසය හරිම අලංකාර , පුදුමය දනවන විෂයක් .  අපි රුසියාව ,  ග්‍රීසිය , තුර්කිය ,  උස්බෙකිස්ථානය වගේ රටවල් වල මෙන්ම ම ලංකාවේ සංචාරය කරන කොටත්   විශේෂයෙන් ඓතිහාසික ස්ථාන හොයාගෙන  ගියා.  පොත පත ගත්ත .  කෞතුකාගාර පීරුව.  

අර ග්‍රීසියේ අලුත් පුරා විද්‍යාත්මක කැණීම් කරන තැන්වලට ගිහන් පින්තූර ත් දාහක් විතර අරගෙන තමා මතයක් ඉදිරිපත් කළේ , සමහර විට පුරාණ  ලංකාව එක්ක මිට වඩා එහා ගිය සබඳකමක් තිබිල තියෙන්න පුළුවනි  කියල .  සුදු ජාතික පුරා විද්‍යාඥයෝ (විශේෂයෙන් ප්‍රංශ )  සමහර සාක්ෂි ඕන කමින් විනාශ කරලා තියනව. නගර පිටින් .  ලැජ්ජාවට. අපට වඩා මුන් ශිෂ්ටාචාර වුනේ කොහොමද කියල .  ගණිතය විතරක් ඔලුවේ තියාගෙන පොරවල් කියල හිතාගෙන  උඩින් පල්ලෙන් නගරයක දෙකකට ගියාට ඉතිහාසය තේරෙන්නේ නැහැ .  මොකද ඒක හරියට හදාරන්න ඕනේ ගැඹුරු විෂයක් .  අපි තනියම පැය ගණන් පොත් අරන් කියවන්නෙත් ඒ නිසා . 

හැබැයි ඒ නිසාම මම හිතන්නේ ඉතිහාසය අනිවාර්ය විෂයක්  කළ යුතු නැහැ කියල.  කොටින්ම  ගණිතය සහ විද්‍යාව  වගේ තව කෙනෙකුට අමාරු කියල හිතෙන විෂයන් වුනත් අනිවාර්ය කල යුතු නැහැ. ගණිතය අසමත් වෙලා පන්ති කට් කරලා ජිවිතේ ඇන ගත්තු අය කොපමණ ඉන්නවද ?  මම සාහිත්‍යට සෞන්දර්ය, කළා ආදී විෂයන් හැම දේටම කැමතියි .  චිත්‍රපට බලනව ,  නාට්‍ය බලනවා.  ක්ලැසිකල් සින්දු ,  වාදන අහන්න යනවා,  නැටුම්, ඔපෙරා  බලන්න යනවා .  නමුත් එහෙම කරන්න අකමැති අයත් ඉන්නව ,  අපි ඒකත් පිළි ගන්න ඕනේ .   ඉතිහාසය වගේ ගැඹුරු විෂයන් ,  සෞන්දර්ය විෂයන් ඒවා ට කැමති අයට යි හදාරන්න දෙන්න ඕනේ.  විෂයන් දියුණු වෙන්නේ එහෙම .  අලුත් නිර්මාණ එකතු වෙන්නේ එහෙම .  

මම හිතන්නේ ලංකාවේ නම් සිංහලයි , දෙමළයි , ඉංග්‍රීසියි විතරයි අනිවාර්ය කරන්න ඕනේ කියල.  ඕනෙනම් සෞඛ්‍ය අධ්‍යාපනය , සහ භූගෝලය අනිවාර්ය කලාට කමක් නැහැ. ගණිතය , විද්‍යාව අසමත් වුනාට වෙනත් පැත්තකින් දක්ෂතා තියෙන අය මම ඕන තරම් දැකල තියනව .  ඇයි මේ ඒ වගේ විෂයන් දෙක තුනකින් ළමයෙක්ගේ අනාගතය තීරණය කරන්නේ . 

ලංකාවේ ඉරුදින පාසල් තියෙනවනේ හැම ආගමටම . ආගම ඉගෙන ගන්න කැමති අයට ඒවාට ගිය හැකි .  පාසලෙන් හැම ආගමක් ගැනම පොඩ්ඩක් ඉගැන්නුවම ඇති කියල මම හිතන්නේ .  

අග්‍රාමාත්‍ය හරිනි  අමරසූරිය මේ කතාවේ පැහැදිලිව කියනව ඉතිහාසය සහ සෞන්දර්ය විෂයයන් හලලා නැහැ ඒවා ඉලෙක්ටිව් සබ්ජෙක්ට් ලිස්ට් එක යටතේ තියනව කියල .  ඒ කියන්නේ කැමති කෙනාට ඒක  තෝරාගෙන කරන්න පුළුවන් කියල .  ඇත්තම ප්‍රශ්නේ තමා මෙපමණ කල් ,  තමන් දක්ෂ එකට නොව කරන්න  පුළුවන් ලෙහෙසියි කියල හිතන නිසා ඉතිහාසය සහ සෞන්දර්ය විෂයන් කරන  අය නේද ඉන්නේ .  ඒක නේද වෙනස් වෙන්න ඕනේ .   නැතිනම් අදාල ගණිත ,  විද්‍යා ගුරුවරු නැති නිසා හෝ  ඒ විෂයන් අමාරු නිසා ඉතිහාස කළා ධාරාවට  යනවා .  එහෙම අවශ්‍ය නැහැ .  දක්ෂ ළමයින්ට තෝරා  ගන්න දෙන්න . 

අග්‍රාමාත්‍ය හරිනි  අමරසූරිය ගේ කතාව 

කොළඹ ගමයා 18/07/2025