"සඳකඩ පහණක කැටයම් ඔපලා..."
ගීතයක පළමු පදයෙන් කනට ඇහෙන වචන දෙක,තුනකට ගිතයේ අර්ථය සිමා කරන්නට හුදෙක් මිනිසුන් පුරුදු වෙලා ඉන්නවා.ඇත්තට ඒක එහෙම වෙන්නේ නොදැනුවත්කම නිසාවෙන්ද? ගීතයේ රසය පරතෙරට විදින්නට ඔවුන්ට ඇල්මක් නැත්ද? ඒ කොහොම වුණත් ගීතයක අර්ථය ගීතය පිළිබඳ ව සැබැ හෙළිදරව්වක් සිදුකරනවා .ඒ නිසාමයි සාහිත්‍ය තුළ තියන මේ අපුරු නිර්මාණය විචාරය කරන්න හිතුවේ,
මේ ගීතය හැත්තෑව දශකයේ ඉදලා මෙරට රසික සවන්පත් සනහාලන ගීතයක්..,"සඳකඩ පහනට කැටයම් ඔපලා.."ගීතය.මෙය සතිස්චන්ද්‍ර එදිරිසිංහ අධික්ෂණය කල "මාතර ආච්චි " චිත්‍රපටයෙන් සුවහසක් රසිකයන්ට ලැබුණු මහඟු තිළිණයක්..ඒ වගේම මේ ගීතය සිවු කුලුදුල් ගීතයක් ලෙස හදුන්වන්න පුලුවන්.එකට හේතුව තමයි වොලි නානායක්කාරයන්ගේ පළමු ගී පද රචනය විමත්,වික්ටර් රත්නායකයන්ගේ පළමු සංගීත අධ්‍යක්ෂණය විමත්,සතිස්චන්ද්‍ර එදිරිසිංහයන්ගේ කුලුදුල් චිත්‍රපට අධික්ෂණය විමත් හැරුණු කොට සුනිල් එදිරිසිංහයන්ගේ ගායන ප්‍රවේශයත් මේ ගීතය තුළින් සිදුවිම.ඔහුගේ ඒ හඬ මේ ගිතයේ සංවේදිභාවය හදේ ගැඹුරුම ඉසව්වක ප්‍රතයයන් කරන්නට සමත් වෙනවා.මේ ගීතය පිළිබඳ ව ඇතැමුන් විවිධ අරුත් පෙන්වන්වා.ඒ කොම වුණත් ඒ නිර්මාණය ට සාධාරණත්වයක් ඉටුකරන්න පුලුවන් අර්ථයක් එය මුසු කිරිමම සාහිත්‍ය තුළ එය කාලයක් පුරා රැදිම හේතුවක්ම වේවි...
"සඳකඩ පහණට කැටයම් ඔපලා
පාවෙන දේදුනු ලැඟුම් ගනී...
කැළැතුනු රසයක පැන ආ බුබුළක්
අකුරු වැළක් දෙහදක ලියවේ..."
"සඳකඩ පහණ " බෞද්ධයන් හා බැදි කලාකෘතියක්...තනුව වෙනුවෙන් මිනිසුන් මේ ගීත රස වින්දට,,එහි අර්ථය මෙවැනි පැතිකඩකට ගලා යන බව නොහිතන තරම්...මෙහි කියවෙන විදියටනම්...කැටයම් ඔපන ලද සඳකඩ පහණ කාන්තාවක් එහෙමත් නැත්නම් ගණිකාවක්.මෙතනින් එහාට ගීතයේ අර්ථය කොයි දිහාවකට යාවිද?? පාවෙන දේදුනු නැමැති සල්ලාලයින් එනවා ඇය එක්ක යහන්ගත වෙන්න.ඒ යහන්ගත විමත් එක්ක ඇතිවන රාගීක හැගීම් දෙන්නටම හොදින් දැනෙන වග..,,"අකුරු වැලක් දෙහදක ලියවේ" යන්නෙන් කවියා ව්‍යංගයෙන් ප්‍රකාශ කරනවා.
" යුගයෙන් යුගයට නොමියෙන දහමක
දිවියක පදනම මතුවෙද්දි...
නොපෙනෙන ඈතක ඈ ගෙනයනවා
සියුමැලි කැකුළක් මැළවෙද්දි ..."
සමාජය වරදකදී, ඒ වරදින් ඒ කෙනාව හංවඩු ගහන්න තරම් පහත් තත්වයක එදා මෙදා තුර සමාජය පෙළඹිලා තියනවා.ඉතින් මේ කාන්තාව මේ වෘත්තිය කරගෙන යද්දි සමාජය සුපුරුදු විදියට ඇය ගණිකාවක් ලෙස සමාජගත කරනවා ,මේ කාන්තාවගේ අසම්මත ප්‍රමයකින් ලැබුණු දරුවෙක් ඉන්නවා,අම්මගේ තාත්තගේ උණුහුම නොලබන මේ දරුවත් තනියම ජිවත් වෙනවා කියන කාරණාව පද සංකලනය තුළ හරි ලස්සනට රචකයා ඇතුළත් කරලා තියනවා.
" දහසක් පෙති මත රහසක් කොඳුරා
තුඩින් තුඩට ගෙන යන බිංදු...
ගව්වක් ඉහළට ගොනුකොට රදවා පොපියන දෙතොළක් එහි කැන්දු...
අහසක් ගුගුරා කලුවක් වපුරා
ඒ හා මුහුවන වැහි බිංදු...
ඈ ගෙන යද්දි නටබුන් අතරෙක
තවෙකෙක් ඈ වෙත හඳ රැන්දු..."
එකම එක වරදක් ජිවිතයම අඳුරේ ජිවත් කරවන්න හේතුව කාගේ වරදද? සමාජයේද? ඇගේද ?
ගව්වක් උසට බලාපොරොත්තු තිබුණත්,යහපත් රැකියාවක් කරන්න ආසාවක් තිබුණත් සිද්ද වෙන්නේ හැමදාමත් ඇයට ඒ සුපුරුදු රැකියාව කරන්නයි.මේ සන්සර්ගයේ හැසිරීම හා එහි අවසානය බෝහෝ අපුරුවට පද පේළි දෙකකින් දක්වල තියනවා.
"අහසක් ගුඟුරා කලුවක් වපුරා
ඒ හා මුසුවන වැහි බින්දු... "
සන්සර්ග අහස ගුගුරා අකුණු ගහලා,කලුවෙලා,හිතට බිය දැනෙන කර්කශක දෙයක් ලෙසත් එහි අවසානය ගොරවලා,අකුණු ගහලා අන්තිම පොඳ වැස්සක් වගේ ආස්වාද ජනක අවසානයක් ලෙසත් කවියා පද මුසු කරලා තියනවා.
" හදවිල ඉපැදුණු කැකුළක් නොකළට
නටුවෙන් ගලවා ඳුරක යවා...
මිහීලිය තෙත්කොට ගිලිහුණු කඳුලක්
සත් සමුඳුරකට මුහුව ගියා...
ඔබට උරුම වු රිඳුනු තැවුණු හඳ
එක්ටැම් මැඳුරක කවුලු අරා...
රුවන් විමානෙන් පියඹා එනතුරු
පොපියන හඳවත සිටියි බලා... "
" අම්මා" ඇගේ ආදරයේ නාමයෙන් මේ ලෝකේ තවත් මනුෂ්‍යයෙක්ට ජීවය දෙනවා.ඒ වගේම ඇගේ නමින්ම ආදරය මුල්වරට ඉගෙන ගන්නවා.ජිවිත ගමනේදි ඇගේ ආදරය,කරුණාව දරුවනට නැතිවම බැරි දෙයක් වෙනවා.ඔවුන් අසම්මතයේ පිහිටලා හෝ දරුවන් සම්මතයේ දුර ගමනක් අරන් යන්න ඕනම දෙයක් කරන්න සුදානම්...
තමන්ගේ රැකියාව නිසා,තමන්ගේ දියණිය කෙදිනක හෝ අපහසුතාවයට පත්වවෙයි කියලා ඇයව නැයෙකු ළගට ඇඩු කදුලින් පිට මං කරනවා.ඒ ඇයට උරුම වෙලා තියෙන රිඳුණු,තැවුණු ජිවිතය හදවත නමැති එක්ටැම් ගෙයි පමණක් තියාගෙන තම දරුවගේ ජිවිතය සැපවත් කරන්න.
මේ සංවේදි ජනක සිදුවිම ගීතයට එකතු කරන්න කවියා නොගත් උපමාවක් නැති තරම්...මෙවැනි ගිතයක් ඔහුගේ අතින් ලියවෙන්නට එදා ,අද මෙවැනි සිදුවිම් නොවෙන්නට පුලුවන් ද?
රාගය නමැති ඇවිලිම සංසිදවන්න මිනිසුන් අසම්මතය පෙළඹෙන්නේ නැත්නම්...ජිවිතයට මුදලින් මිනිස්සු වටිනාකම් නොදෙනවනම්...සමාජය තුළ මනුෂ්‍යත්වයට අසමනත්වය නොදෙනවනම් ..
ඇයත් ගැහැණියක් ලෙස සමාජ සම්මතය තුළ ජිවත් වෙවි...අම්මගේ තාත්තගේ උණුහුම නොලැබෙන දරුවන් අකලට නොපිපෙවි...
.....ස්තුතියි.....
- කර්තෘ නොදනී
